Spotykamy się z nimi codziennie, w sklepie, w pracy, w domu i na ulicy. Dzięki swojej użyteczności, opakowania foliowe znajdują zastosowanie w każdej gałęzi przemysłu. Ich sukces odbija się jednak na kondycji środowiska. Dlatego coraz częściej mówi się o ograniczeniu ich użycia. Ale to nie takie łatwe, bo zazwyczaj folia jest niezastąpiona. Kiedy opakowania foliowe są najbardziej przydatne? I co można zrobić, żeby były one bardziej eko? Zobaczmy!
Jakie są rodzaje opakowań foliowych?
Czy każda “foliówka” wygląda dla ciebie tak samo? Pewnie tak, choć codziennie natykamy się na różne torby foliowe, worki, reklamówki, jednorazowe “zrywki” czy koszulki foliowe. W rzeczywistości do ich wytworzenia wykorzystać można wiele rodzajów tworzyw. Poznamy to po symbolu na opakowaniu:
- 1 to PET, czyli politereftalan etylenu.
- 2 to HDPE (high density polyethylene), czyli polietylen o wysokiej gęstości. Jest przezroczysty, elastyczny i tani w produkcji, dlatego najczęściej robi się z niego popularne “zrywki”.
- 3 to PVC, czyli polichlorek winylu.
- 4 to LDPE, czyli polietylen o niskiej gęstości, który charakteryzuje się mniejszą przejrzystością, a folia jest grubsza i mocniejsza. Produkuje się z niego opakowania spożywcze oraz worki na śmieci.
- 5 to PP znany jako polipropylen wielokrotnego użytku. Zaraz obok HDPE najbezpieczniejsze tworzywo sztuczne dla człowieka.
- 6 to PS (polistyren). W formie spienionej to popularny styropian.
- 7 to wszystkie inne tworzywa.
Jak widać każdy symbol na opakowaniu oznacza inne właściwości dla folii. Dla naszego zdrowia najlepsze są HDPE oraz PP. Za to unikać należy produktów, które posiadają symbol ze znakiem 6 a już na pewno 7. Pod tym ostatnim często kryje się substancja Bisfenol A (BSA), który może prowadzić do poważnych chorób.
Czy folia jest ekologiczna?
Widok reklamówki na dnie Rowu Mariańskiego, który napotkali badacze, daje do myślenia. Świadomość konsumentów zaczyna się zmieniać. Jednak trudno walczyć z nawykami. Szczególnie, gdy popularne foliówki są po prostu wygodniejsze i bardziej praktyczne. Ale czy intuicja, że torba foliowa jest nieekologiczna ma faktyczne podstawy?
Coraz częściej spotykamy się z przekazem, że plastik jest zły. Ale zastąpienie go nie jest proste. Na przykład opakowania papierowe ulegają łatwo biodegradacji. Jednak ich produkcja i transport są kosztowniejsze dla środowiska niż ma to miejsce przy pojemnikach z tworzyw sztucznych.
Co więcej są sytuacje, w których opakowań foliowych nie da się praktycznie zastąpić. Są odporne na deszcz i zmienne warunki atmosferyczne. Cechują się wytrzymałością i poręcznością. Głównym problemem związanym z foliówkami jest dziurawy system ich recyklingu.
Gdyby udało się stworzyć gospodarkę odpadami o obiegu zamkniętym, to worki foliowe i inne opakowania przestałyby się kojarzyć z górami niekontrolowanych śmieci. Na szczęście działania w tym kierunku podjęła już Unia Europejska. Konsumenci jak i producenci opakowań foliowych z niecierpliwością czekają na to, co przyniesie Dyrektywa Plastikowa.
Idealne rozwiązanie – tworzywa biodegradowalne?
Osoby, które alergicznie reagują na kolejne odgórne regulacje, pokładają nadzieję w rozwoju technologii produkcji ekologicznych pojemników. Rzeczywiście rezultaty pracy naukowców są obiecujące.
Na przykład świetnym rozwiązaniem mogą być opakowania biodegradowalne. Rozkładają się znacznie szybciej niż tworzywa konwencjonalne np. w warunkach kompostowania. Nie uwalniają przy tym, żadnych substancji szkodliwych dla środowiska. Mając kompostownik, możemy w ten sposób stosować pojemniki kompostowalne i chronić środowisko.
A gdzie haczyk? Bo jakiś musi być, prawda? Minusem takich tworzyw biodegradowalnych jest np. to, że trzeba im zapewnić właściwie warunki do rozkładu. Inaczej mogą ulec tylko częściowej degradacji. A wtedy zostajemy z mniejszym, ale bardzo szkodliwym dla żywych istot problemem.
Opakowania foliowe – zastosowanie
Funkcjonalność pojemników z tworzyw sztucznych jest wszechstronna. Jedzenie przechowywane w folii dłużej zachowuje przydatność do spożycia. Worki foliowe nadają się do przechowywania substancji sypkich, stałych i płynów. Dzięki przezroczystości od razu widać, co znajduje się w środku pojemnika. Nic dziwnego, że znalazły one zastosowanie w przemyśle spożywczym.
Poza tym opakowanie jest też idealnym miejscem na reklamę. Możemy w łatwy sposób umieścić tam logo naszej firmy lub dane kontaktowe. Co więcej sposób produkcji folii, pozwala ją dostosować do naszych oczekiwań i wywoływać pożądane wrażenie u klienta. Folia może być kolorowa, gruba, cienka, elastyczna – dzięki temu przy dotyku może tworzyć różne doświadczenia.
Opakowania foliowe znajdą zastosowanie w pracy – np. koszulki foliowe. Albo w transporcie – folia bąbelkowa, która świetnie zabezpiecza delikatne przedmioty. Są też niezbędne w życiu codziennym. Kanapki dla dzieci pakujemy w worki śniadaniowe, a pojemniki strunowe ułatwiają nam segregację różnych przedmiotów. Folia ma tak szeroki wachlarz funkcji, że nie sposób wymienić je wszystkie.
Torby foliowe a prawo
W 2019 roku weszła w życie opłata recyklingowa, która objęła podatkiem wszystkie torby i worki foliowe (poza tzw. “zrywkami”). Do każdej reklamówki trzeba doliczyć 25 groszy opłaty. Za jednym ruchem wzrosła świadomość konsumentów na temat foliówek oraz ich cena.
Podobny cel ma też uchwalona już dyrektywa plastikowa, która ma w 2021 roku usunąć z przestrzeni plastikowe pojemniki jednorazowe, które mają swój ekologiczny zamiennik. Dzięki temu znikną m.in. plastikowe talerzyki i sztućce, których widok dobrze jest znany na polskich plażach.
Jednak same regulacje to za mało. Istnieje też ryzyko, że odniosą one odwrotny skutek do zamierzonego. Dlatego tak ważne jest, aby nie porzucać badań nad opakowaniami ekologicznymi. Prace nad gospodarką o obiegu zamkniętym oraz ekologiczne, inteligentne opakowania mają wspólny cel – lepsze życie nas wszystkich.
Wady i zalety opakowań foliowych
Wszechstronność zastosowań, które mają opakowania foliowe to nie efekt przypadku. Są one wytrzymałe, wygodne, odporne na warunki atmosferyczne i często estetyczne. Znajdują zastosowanie w życiu codziennym i przemyśle.
Trwałość opakowań foliowych jest zarówno ich wadą jak i zaletą. Można je wykorzystywać wielokrotnie, ale zazwyczaj znajdują swoje zastosowanie raz… i trafiają do kosza. Na szczęście rozwój technologii pozwala nam korzystać z opakowań ekologicznych, które samoistnie ulegają rozkładowi. Wystarczy zapewnić im odpowiednie warunki.
Niestety nawet takie opakowania ekologiczne, nie zawsze ulegają całkowitej degradacji. Aby uniknąć zamiatania problemu zanieczyszczenia środowiska plastikiem, tworzone są różne regulacje prawne. Nie jest to idealne rozwiązanie, ale pokazuje, że używanie plastiku niesie ze sobą wiele ukrytych kosztów. Warto zatem o nich pamiętać idąc do sklepu.